ការធ្វើលំហាត់ប្រាណរាងកាយឱ្យស័ក្តិសមទៅនឹងវ័យ និងសុខភាពរាងកាយរបស់អ្នក មានសារសំខាន់ដើម្បីធ្វើឱ្យប្រាកដថា វាពិតជាអាចជួយផ្តល់ប្រយោជន៍ដល់សុខភាពអ្នក។
យោងទៅតាមការសិក្សារបស់មជ្ឈមណ្ឌលគ្រប់គ្រង និងបង្ការជំងឺឆ្លងអាមេរិក (Center for Disease control and Prevention) បានបង្ហាញថា ការធ្វើលំហាត់ប្រាណ និងការលេងកីឡាអាចផ្តល់សារប្រយោជន៍ជាច្រើនដល់មនុស្សគ្រប់វ័យ ព្រោះវាអាចជួយអភិវឌ្ឍការលូតលាស់ផ្នែករាងកាយ ជំនួយផ្នែកស្មារតី កាត់បន្ថយការអផ្សុកឬស្ត្រេស (Stress) ជួយសម្រួលដល់ការគេង កាត់បន្ថយហានិភ័យនៃជំងឺរ៉ាំរ៉ៃ និងបង្កើនការប្រាស្រ័យទាក់ទងជាមួយអ្នកដទៃឱ្យកាន់តែប្រសើរ និងជាពិសេសការពាររាងកាយឱ្យនៅមានសុខភាពមាំមួន។
ការសិក្សាដដែលនេះបានបង្ហាញថា ការមិនបានលេងកីឡានិងធ្វើចលនារាងកាយរបស់អ្នកឱ្យបានគ្រប់គ្រាន់និងសមស្រប វាអាចធ្វើឱ្យមានផលប៉ះពាល់ជាច្រើនដល់សុខភាពរបស់អ្នកដូចជា ជំងឺបេះដូង ជំងឺទឹកនោមផ្អែម ជំងឺមហារីក និងជំងឺផ្សេងៗជាច្រើនមុខទៀត។
ការសិក្សារបស់សេវាកម្មសុខាភិបាលជាតិ (National Health Service) ដែលជាស្ថាប័នសំខាន់ផ្នែកសុខភាពរបស់ចក្រភពអង់គ្លេស បានបញ្ជាក់ថា ការធ្វើលំហាត់ប្រាណនិងការលេងកីឡា វាក៏មានលក្ខណៈនិងកម្រិតផ្សេងពីគ្នាដែរ។ ជាក់ស្តែង ការធ្វើលំហាត់ប្រាណបែបធម្មតា សំដៅទៅលើការហាត់ប្រាណដែលវាស់ទៅលើចង្វាក់បេះដូងរបស់អ្នក។ លំហាត់ប្រាណប្រភេទនេះធ្វើឱ្យអ្នកដកដង្ហើមលឿនជាងមុន និងរាងកាយមានកម្ដៅ។ គេអាចដឹងថាវាជាកីឡាបែបធម្មតា ដោយកម្រិតខ្លាំងនៃកីឡានេះវាអាចធ្វើឱ្យអ្នកនៅតែអាចនិយាយបាន ប៉ុន្តែមិនអាចច្រៀងលេងបាននោះឡើយ។ រីឯកីឡាបែបខ្លាំង វាអាចធ្វើឱ្យអ្នកពិបាកក្នុងការដកដង្ហើម និងដកដង្ហើមញាប់ខ្លាំង ហើយអ្នកមិនអាចនិយាយលើសពីពីរទៅបីម៉ាត់ដោយមិនបានដកដង្ហើមនោះទេ។ ដូចនេះ កម្រិតនៃកីឡាបែបខ្លាំងដែលការធ្វើលំហាត់ប្រាណបែបនេះតែ ៧៥នាទី វាអាចប្រហាក់ប្រហែលទៅនឹងការហាត់ប្រាណបែបធម្មតាដល់ទៅ ១៥០នាទី។
ការធ្វើលំហាត់ប្រាណតាមបែបធម្មតាមានដូចជា ការដើរទៅតាមកម្រិតនៃរាងកាយរបស់អ្នក (brisk walking) ការជិះកង់ ការរាំ ការវាយតេនីស (Tennis) ការវាយសីជាគូ ការឡើងភ្នំ ជាដើម។ ចំណែកឯការហាត់ប្រាណបែបខ្លាំងមានដូចជា ការរត់ ការលោតអន្ទាក់ ការជិះកង់លើភ្នំ ការហែលទឹក ការឡើងចុះកាំជណ្តើរ និងការលេងបាល់ទាត់ជាដើម។ ក្នុងលក្ខខណ្ឌមួយសមរម្យ អ្នកគួររៀបចំកាលវិភាគឱ្យបានសមរម្យ ដើម្បីការពារសុវត្ថិភាពសុខភាពរបស់អ្នក។ ហេតុនេះ ការជ្រើសរើសប្រភេទកីឡាឱ្យស័ក្ដិសមទៅនឹងវ័យនិងសុខភាពរាងកាយរបស់អ្នក វាពិតជាមានសារសំខាន់ដើម្បីអាចជួយឱ្យរាងកាយនិងសុខភាពរបស់អ្នក មានភាពមាំមួន។ ពេលនេះ Focus សូមណែនាំពីព័ត៌មានសំខាន់ៗដែលជួយឱ្យអ្នកជ្រើសរើសកីឡាដែលសមស្របទៅនឹងសុខភាព។
កីឡាឬលំហាត់ប្រាណសម្រាប់ទារក និងកុមារ (អាយុក្រោម ៥ឆ្នាំ)
ទារកដែលមានអាយុក្រោមមួយឆ្នាំ គួរតែមានការធ្វើចលនាផ្សេងៗដូចជាការម៉ាស្សា ធ្វើចលនាទៅលើដៃជើង រាងកាយ ក្បាល និងផ្នែកផ្សេងៗទៀតនៃរាងកាយរបស់កុមារថ្នមៗយ៉ាងតិច ៣០នាទីក្នុងមួយថ្ងៃក្រៅពីការឱ្យកុមារវារលេងតែមួយមុខ។ ចំណែកឯកុមារដែលមានអាយុពីមួយឆ្នាំដល់ពីរឆ្នាំវិញ គួរតែធ្វើចលនារាងកាយឱ្យបានបីម៉ោងក្នុងមួយថ្ងៃ ដូចជាការដើរលេងនៅខាងក្រៅ ការជិះកង់រទេះតូចៗ ការលេងសម្ភារផ្សេងៗដែលធ្វើឱ្យកុមារមានចលនារាងកាយច្រើន។ រីឯកុមារដែលមានអាយុចាប់ពីបីឆ្នាំដល់ ៥ឆ្នាំវិញ គួរតែធ្វើចលនារាងកាយឱ្យបានបីម៉ោងដូចគ្នា ដោយឱ្យកុមារលេងឬធ្វើចលនាស្រាលដូចជា ការជិះកង់ ការលោតអន្ទាក់ ការរត់លេងនៅទីវាលខាងក្រៅ ការហែលទឹក ការលេងជាមួយឧបករណ៍ក្មេង និងកីឡាផ្សេងៗជាច្រើនទៀតដែលធ្វើឱ្យពួកគេមានចលនា និងការគិត ជាជាងការអង្គុយនៅក្នុងរទេះរុញ និងនៅមួយកន្លែងមើលទូរទស្សន៍។
កីឡាសម្រាប់កុមារ និងវ័យជំទង់ (៥ឆ្នាំដល់ ១៨ឆ្នាំ)
សម្រាប់កុមារដែលមានអាយុចាប់ពីប្រាំឆ្នាំដល់ ១៨ឆ្នាំ គួរតែលេងកីឡា និងធ្វើចលនារាងកាយតាមវិធីពីរយ៉ាងសំខាន់ៗគឺ កីឡាអេរូបិក (Aerobics) និងការហាត់ប្រាណដែលជួយដល់ចលនាសាច់ដុំ និងឆ្អឹង។
ការធ្វើលំហាត់ប្រាណនេះ គួរតែធ្វើឡើងឱ្យបានយ៉ាងតិចបំផុត ៦០នាទីក្នុងមួយអាទិត្យមានដូចជា ការជិះកង់ ការរត់ ការដើរ ការលោតអន្ទាក់ ការលេងកីឡាបាល់បោះ កីឡាបាល់ទាត់ កីឡាអត្តពលកម្ម ការរាំ និងកីឡាឡើងជញ្ជាំង និងកីឡាផ្សេងៗទៀតដែលអាចជួយដល់ផ្លូវដង្ហើម និងចលនាសាច់ដុំរាងកាយរបស់អ្នក។
កីឡាសម្រាប់យុវវ័យ និងវ័យចំណាស់ (១៩ឆ្នាំដល់ ៦៤ឆ្នាំ)
សម្រាប់បុគ្គលដែលមានវ័យចាប់ពី ១៩ឆ្នាំដល់ ៦៤ឆ្នាំនេះ គួរតែធ្វើលំហាត់ចលនាឱ្យបានច្រើន។ ការធ្វើចលនាសាច់ដុំនៅត្រង់ចង្កេះ ដៃ ជើង ខ្នង ស្មា និងផ្នែកសំខាន់ផ្សេងៗនៃសន្លាក់នៃរាងកាយឱ្យបានយ៉ាងតិចពីរម៉ោងក្នុងមួយសប្តាហ៍ វាជាតម្រូវការចាំបាច់មួយ ដូចជា ការធ្វើយូហ្គា កីឡារក្សាលំនឹង (Pilate) ថៃជិ (tai chi) កីឡាលើកដុំដែក និងកីឡាផ្សេងៗដែលតម្រូវឱ្យអ្នកប្រើរាងកាយរបស់អ្នក។
គួរធ្វើលំហាត់ប្រាណបែបធម្មតាយ៉ាងតិចណាស់ ១៥០នាទី ឬការធ្វើលំហាត់ប្រាណបែបចលនាខ្លាំងឱ្យបាន ៧៥នាទីក្នុងមួយអាទិត្យ ជាពិសេសគួរជៀសវាងការអង្គុយស្ងៀម ឬសម្រាកនៅមួយកន្លែងរយៈពេលយូរខ្លាំង។
កីឡាសម្រាប់មនុស្សចាស់ (ចាប់ពីអាយុ ៦៥ឆ្នាំឡើងទៅ)
ទោះបីជាអាយុនេះរាងជ្រេបន្តិចក្តី ការធ្វើចលនារាងកាយនៅតែសំខាន់ដើម្បីរក្សាសុខភាពឱ្យនៅតែល្អ។ ទោះជាធ្វើចលនាបន្តិចបន្តួចក្តី វាល្អជាងការសម្រាកនៅទំនេរមួយកន្លែង។ សម្រាប់មនុស្សនៅក្នុងវ័យនេះគួរតែធ្វើសកម្មភាពទាំងឡាយណាដែលជួយដល់កម្លាំង លំនឹងក្នុងរាងកាយ និងការបត់បែនខ្លួនឱ្យបានយ៉ាងតិចពីរដងក្នុងមួយសប្តាហ៍។ ខុសប្លែកពីវ័យផ្សេងៗបន្តិច ប្រសិនបើបុគ្គលនៅក្នុងវ័យស្របាក់ស្របាលនេះនៅមានសុខភាពល្អ និងកម្លាំងមាំមួនធម្មតា គឺអ្នកអាចធ្វើលំហាត់ប្រាណបែបធម្មតា និងលំហាត់ប្រាណបែបខ្លាំងដូចមនុស្សដែលមានអាយុពី ១៩ឆ្នាំដល់ ៦៤ឆ្នាំដែរ ដូចជាការជិះកង់ ការរាំ ការវាយតេនីស (Tennis) ឬវាយសីជាគូ ការឡើងភ្នំ ការរត់ ការលោតអន្ទាក់ ការជិះកង់លើភ្នំ ការហែលទឹក ការឡើងចុះកាំជណ្តើរ ការលេងបាល់ទាត់ជាដើម។
ប៉ុន្តែបើអ្នកយល់ថាអ្នកមានការឈឺចាប់ ឬអារម្មណ៍មិនស្រួលខ្លួន និងពុំមានកម្លាំងគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការធ្វើលំហាត់ប្រាណបែបនេះ អ្នកគួរមកអនុវត្តការហាត់ប្រាណបែបស្រាលៗ ដូចជាការក្រោកពីព្រលឹមដើម្បីឆុងតែ ការដើរជុំវិញផ្ទះរបស់អ្នក ការដើរហាត់ប្រាណយឺតៗ ការក្រោកឈរ ការធ្វើការងារផ្ទះបន្តិចបន្តួច និងការធ្វើលំហាត់ប្រាណចលនាសាច់ដុំស្រាលៗដូចជា យូហ្គា (Yoga) ថៃជិ (Tai Chi) ជាដើម។
ជាពិសេស បើអ្នកធ្លាប់ដួលឬមានការបារម្ភពីគ្រោះថ្នាក់ផ្សេងៗ អ្នកគួរតែព្យាយាមលេងកីឡាណាដែលជួយដល់កម្លាំង ការរក្សាលំនឹងរាងកាយ និងភាពបត់បែនក្នុងរាងកាយរបស់អ្នក ដើម្បីជួយអ្នកឱ្យមានកម្លាំងរឹងមាំ និងពង្រឹងសុខភាពជើងរបស់អ្នកឱ្យកាន់តែល្អ៕
