មកស្គាល់គ្រឹះស្ថានបោះពុម្ពក្នុងស្រុក ៥ ដែលមិនគួរមើលរំលង
ពេលខ្លះ ចង់អានសៀវភៅជាភាសាខ្មែរ និពន្ធដោយខ្មែរ។ ប៉ុន្តែ មិនដឹងថា គួរអានសៀវភៅពីគ្រឹះស្ថានបោះពុម្ពក្នុងស្រុកណា ដែលមានខ្លឹមសារល្អៗ?
Focus team
17/11/2020
សុខុមាលភាព
ព័ត៌មានដើម្បីជួយលោកអ្នក និងក្រុមគ្រួសារអ្នកក្នុងការរស់នៅប្រចាំថ្ងៃដោយសុភមង្គល និងសុខភាពល្អ
Coronavirus (COVID‑19)
អាចហៅផងដែរថា អ៊ិនកូវី ២០១៩ ឬវីរុសកូរ៉ូណាថ្មី ២០១៩
ពាក្យថា “មេរោគកូរ៉ូណា” ផ្សំឡើងមកពីពាក្យ “មេរោគ” និង “កូរ៉ូណា” ដែលជាភាសាឡាតាំងមានន័យថា “កម្រងផ្កា ឬមកុដ”។ គេអាចកំណត់លក្ខណ:សម្គាល់របស់មេរោគនេះបានតាមរយ:បន្លាស្រួចៗព័ទ្ធជុំវិញនៅលើផ្ទៃខាងក្រៅរបស់វា ហើយមេរោគនេះស្ថិតនៅក្នុងក្រុមគ្រួសារមេរោគដ៏ធំមួយដែលអាចបង្កជំងឺដល់មនុស្ស និងសត្វបាន។ មេរោគមួយចំនួននៃគ្រួសារមេរោគកូរ៉ូណា អាចបង្កឱ្យមនុស្សមានរោគផ្លូវដង្ហើមពីជំងឺផ្ដាសាយធម្មតារហូតដល់ជំងឺធ្ងន់ធ្ងរជាច្រើនទៀត ដូចជាជំងឺរោគសញ្ញាផ្លូវដង្ហើមម៊ឺស (MERS) និងជំងឺរោគសញ្ញាផ្លូវដង្ហើមសារ (SARS)។
មេរោគដែលគេរកឃើញថ្មីបំផុតមួយនៅក្នុងគ្រួសារមេរោគកូរ៉ូណា គឺត្រូវបានគេដឹងថាបង្កឱ្យមានជំងឺកូវីដ១៩ ដែលជាជំងឺមួយប៉ះពាល់ដល់សួត និងផ្លូវដង្ហើមរបស់មនុស្ស។ មេរោគនេះអាចរីករាលដាលជាចម្បងតាមរយៈតំណក់ទឹកមាត់ នៅពេលអ្នកដែលឆ្លងជំងឺនិយាយ ក្អក ឬកណ្ដាស់។
ការឆ្លងមេរោគកូរ៉ូណាភាគច្រើននឹងអាចបង្កទៅជាជំងឺផ្លូវដង្ហើមដែលមានលក្ខណ:ស្រាល និងមធ្យម ហើយអាចជាសះស្បើយឡើងវិញដោយមិនចាំបាច់ត្រូវការទទួលការព្យាបាលពិសេសពីមន្ទីរពេទ្យឡើយ។ រោគសញ្ញាទូទៅនៃជំងឺកូវីដ១៩ គឺគ្រុនក្តៅ ក្អកស្ងួត និងអស់កម្លាំង។ អ្នកជំងឺខ្លះក៏អាចមានអាការៈឈឺចុកចាប់រាងកាយ តឹងច្រមុះ ឈឺបំពង់ក ឬរាកផងដែរ។ រោគសញ្ញាទាំងនេះភាគច្រើនមានលក្ខណ:ស្រាល ហើយលេចចេញបន្តិចម្តងៗ។ មនុស្សខ្លះទៀតដែលឆ្លងមេរោគនេះ លេចចេញតែរោគសញ្ញាស្រាលប៉ុណ្ណោះ។
- មនុស្សភាគច្រើន (ប្រហែល ៨០%) បានជាសះស្បើយពីជំងឺនេះដោយពុំចាំបាច់ទទួលការព្យាបាលនៅមន្ទីរពេទ្យ
- មនុស្សម្នាក់ក្នុងចំណោមមនុស្ស ៥នាក់ដែលបានឆ្លងជំងឺកូវីដ១៩ អាចវិវឌ្ឍទៅជាអាការៈធ្ងន់ធ្ងរ ហើយពិបាកដកដង្ហើម
- មនុស្សវ័យចំណាស់ និងអ្នកដែលកំពុងមានជំងឺមួយចំនួនដូចជាជំងឺលើសឈាម បញ្ហាបេះដូង និងសួត ជំងឺទឹកនោមផ្អែម ឬជំងឺមហារីក គឺមានហានិភ័យខ្ពស់ក្នុងការវិវឌ្ឍទៅជាអាការ:ធ្ងន់ធ្ងរក្រោយពីការឆ្លងជំងឺកូវីដ១៩
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ បុគ្គលគ្រប់រូបសុទ្ធតែអាចធ្លាក់ខ្លួនឈឺធ្ងន់ដោយសារការឆ្លងជំងឺកូវីដ១៩ ជាពិសេសទៅទៀតនោះ សូម្បីតែអ្នកដែលមានរោគសញ្ញាស្រាលក៏អាចចម្លងមេរោគនេះទៅអ្នកដទៃបានយ៉ាងរហ័សផងដែរ។ ដូច្នេះ មនុស្សគ្រប់វ័យទាំងអស់ដែលមានអាការ:គ្រុនក្តៅ ក្អក និងពិបាកដកដង្ហើម គួរតែស្វែងរកការធ្វើតេស្ដ និងការព្យាបាលជាបន្ទាន់។
ដូចគ្នាទៅនឹងជំងឺផ្លូវដង្ហើមផ្សេងៗដូចជាជំងឺផ្ដាសាយធំ ឬផ្ដាសាយទូទៅ ការចាត់វិធានការទៅលើសុខុមាលភាពសាធារណៈពិតជាមានសារសំខាន់ណាស់ក្នុងការបន្ថយការរីករាលដាលនៃជំងឺកូវីដ១៩ ហើយវិធានការទាំងនេះរួមមាន៖
- ត្រូវនៅផ្ទះប្រសិនបើឈឺ
- ពាក់ម៉ាស់ដើម្បីការពារខ្លួនអ្នក និងអ្នកដទៃ
- គ្របមាត់ និងច្រមុះរបស់អ្នកជាមួយនឹងក្រដាសជូតមាត់ ឬបែរមុខចេញនៅពេលក្អក ឬកណ្ដាស់ រួចបោះចោលក្រដាសជូតមាត់ដែលប្រើរួចក្នុងធុងសំរាម
- លាងដៃឱ្យបានញឹកញាប់ជាមួយសាប៊ូ និងទឹក
- សម្អាតផ្ទៃ និងវត្ថុដែលប៉ះពាល់ញឹកញាប់
- រក្សាចម្ងាយយ៉ាងហោចណាស់ ២-៤ម៉ែត្រពីអ្នកដទៃ
រហូតមកដល់ពេលនេះ យើងពុំទាន់មានវ៉ាក់សាំងការពារ ហើយក៏ពុំមានថ្នាំព្យាបាលមេរោគនេះឱ្យជាសះស្បើយនៅឡើយនោះទេ។ អ្នកឆ្លងដែលមានអាការៈស្រាល គឺអាចសម្រាកព្យាបាលដោយខ្លួនឯងនៅផ្ទះបាន ហើយចំណែកឯអ្នកឆ្លងដែលមានអាការៈធ្ងន់ធ្ងរ ត្រូវសម្រាកព្យាបាលនៅមន្ទីរពេទ្យដើម្បីទទួលការថែទាំ និងការសង្គ្រោះជីវិតចាំបាច់រហូតដល់អាចជាសះស្បើយឡើងវិញ។ អ្នកជំងឺដែលមានអាការៈធ្ងន់ធ្ងរភាគច្រើនអាចជាសះស្បើយ ដោយសារការយកចិត្តទុកដាក់ថែទាំចាំបាច់បែបនេះពីមន្ទីរពេទ្យ។
វ៉ាក់សាំងការពារ និងថ្នាំដែលមានសក្ដានុពលមួយចំនួនក្នុងការព្យាបាលជំងឺកូវីដ១៩ គឺកំពុងត្រូវបានគេធ្វើការស្រាវជ្រាវនៅឡើយ។ វ៉ាក់សាំង និងថ្នាំទាំងនោះកំពុងត្រូវបានគេសាកល្បងប្រើប្រាស់នៅបណ្តាប្រទេសជាច្រើន ហើយអង្គការពិភពលោកមួយចំនួនដូចជាអង្គការសុខភាពពិភពលោក ក៏កំពុងសម្របសម្រួលកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងដល់ការបង្កើតវ៉ាក់សាំង និងថ្នាំព្យាបាលជំងឺកូវីដ១៩ នេះផងដែរ៕
ដំណោះស្រាយថាមពលនៅកម្ពុជា
ក្រុមហ៊ុន GreenYellow បង្កើតឡើងក្នុងឆ្នាំ ២០១៨ នៅប្រទេសកម្ពុជា បានរកឃើញលក្ខណៈពិសេសរបស់ខ្លួន នៅក្នុងទីផ្សារផលិតថាមពលរបស់ប្រទេសនេះ។
Focus team
16/11/2020
ធ្យូងអនាម័យមិនប៉ះពាល់បរិស្ថានប្រកបដោយនិរន្តរភាព
ក្រុមហ៊ុន ខ្មែរ គ្រីន ឆាខូល (Khmer Green Charcoal) ផ្តល់ជម្រើសថាមពលសម្រាប់ធ្វើម្ហូបប្រកបដោយនិរន្តរភាព ជំនួសការពឹងផ្អែកពីអុស-ធ្យូង។
Focus team
13/11/2020
ព្រឹត្តិការណ៍សាកលវិទ្យាល័យ TEDx បានត្រឡប់មកវិញហើយ!
ព្រឹត្តិការណ៍ TEDxRUPP នឹងប្រព្រឹត្តិទៅជាលើកទី ២ នៅថ្ងៃអាទិត្យ ទី២៩ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២០ ចាប់ពីម៉ោង ១ រសៀល ដល់ម៉ោង ៥ ល្ងាច នៅរាជធានីភ្នំពេញ ក្រោមប្រធានបទ “កំណប់កំបាំងភ្នែក” ។
Focus team
12/11/2020
តើវ៉ាក់សាំងប្រឆាំងកូវីដ១៩ ឈានដល់ដំណាក់កាលណាហើយ?
តើការអភិវឌ្ឍវ៉ាក់សាំងប្រឆាំងកូវីដ១៩ ឈានដល់ដំណាក់កាលណាហើយ?
Focus team
12/11/2020
បទវិចារណកថា៖ តើការឈ្នះឆ្នោតរបស់អ្នកស្រី Kamala Harris មានន័យយ៉ាងណា សម្រាប់ក្មេងស្រីនៅទូទាំងពិភពលោក?
តើការទទួលបានតំណែងដ៏ខ្ពស់ ដែលមិនធ្លាប់មានពីមុនមកសម្រាប់ស្ត្រី នៅក្នុងប្រទេសដ៏មានភាពចម្រុះជាតិសាសន៍ខ្លាំងមួយនេះ មានអត្ថន័យយ៉ាងណាដល់ស្ត្រីឬក្មេងស្រីដទៃទៀត នៅទូទាំងពិភពលោក ក៏ដូចជានៅកម្ពុជា?
Focus team
11/11/2020
កីឡាវាយសី៖លេងតាមក្បួនខ្នាត
ប្រជាជនកម្ពុជាតាំងពីវ័យកុមារភាគច្រើន ប្រហែលជាធ្លាប់លេងកីឡាវាយសីនៅតាមសួនច្បារ ឬនៅមុនផ្ទះ។ តើអ្នកដែលដឹងទេថា កីឡាវាយសីអាចលេងបានតាមក្បួនខ្នាតត្រឹមត្រូវ ហើយមានការប្រកួតថា្នក់ជាតិ និងអន្តរជាតិថែមទៀតផង?
Focus team
05/11/2020
ការយល់ឃើញលើការវិលត្រឡប់ទៅសិក្សាក្នុងសាកលវិទ្យាល័យវិញ
ជំងឺកូវីដ១៩ បានធ្វើឱ្យសាស្រ្តាចារ្យ និងនិស្សិត ផ្លាស់ប្តូរទម្លាប់ពីការរៀន ក៏ដូចជាបង្រៀនក្នុងថ្នាក់ មករៀន និងបង្រៀនអនឡាញ ចាប់ពីខែមីនា កន្លងមកនេះ។
តើពួកគេ បានរៀនអ្វីខ្លះពីការសិក្សាអនឡាញ ហើយបទពិសោធន៍នេះធ្វើឱ្យពួកគេមើលមកលើការសិក្សាក្នុងថ្នាក់យ៉ាងដូចម្តេចខ្លះ? ម្យ៉ាងទៀត តើទំនាក់ទំនងរវៀងគ្រូនឹងសិស្ស មានលក្ខណៈខុសប្លែកគ្នាដូចម្តេចខ្លះ?
Focus team
03/11/2020
ភាពយន្តឯកសារទាំង៥លើNetflix សម្រាប់ទស្សនាពេលឈប់សម្រាក
អផ្សុក តែចង់ធ្វើអ្វីឱ្យមានប្រយោជន៍ លើសពីការមើលរឿងសម្រាប់តែការកំសាន្ត? Focus សូមណែនាំភាពយន្តឯកសារចំនួន៥ ដែលជាប្រភេទខ្លឹមសារអប់រំ ផ្តល់ចំណេះដឹងទៅលើវិស័យជាច្រើន និងអាចទស្សនាបាននៅលើ Netflix បាន។
Focus team
29/10/2020
លាតត្រដាងដំណើរជីវិតតាមរយៈផ្ទាំងគំនូរ
ការប្រកបអាជីពជាអ្នកសិល្បៈ គឺជាអ្វីដែល ម៉ន ជាមិនហ៊ានប្រាថ្នាទាល់តែសោះ។ ជាពិសេស នៅពេលធ្លាក់ខ្លួនពិការភ្លាមៗ។
Focus team
28/10/2020
អស់ល្អក់កករជាមួយមិត្តភ័ក្ដិរឿងអ្នកណាចេញលុយមុន
តើអ្នកកំពុងរស់នៅជាមួយមិត្តភ័ក្ដិ? តើអ្នកមានគម្រោងធ្វើដំណើរកម្សាន្តជាមួយមិត្តភ័ក្ដិ? តើរាល់ថ្ងៃ អ្នកញ៉ាំបាយជាមួយក្រុមការងារមែនដែរឬទេ? Focus សូមណែនាំកម្មវិធីប្រើប្រាស់លើទូរស័ព្ទមួយ ដើម្បីជៀសវាងការឈ្លោះប្រកែកគ្នារឿងលុយកាក់ គឺនៅទីនេះ។
Focus team
27/10/2020
បារប៊្លូឆីលី៖ ត្រង់សេរបស់ក្រុមអ្នកស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នានៅភ្នំពេញ
តើរូបខ្ញុំត្រូវរស់នៅដោយកុហកខ្លួនឯង និងគ្រួសារដល់ពេលណា? នៅបារមួយក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ជាទីកន្លែងដែលអាចឱ្យអ្នកមានអារម្មណ៍ថា «ខ្ញុំជាខ្ញុំ»…
Focus team
26/10/2020
