តើការតាំងចិត្តសម្រាប់ឆ្នាំថ្មីជាអ្វីឱ្យប្រាកដ?
តើពេលចុងឆ្នាំ គឺជាពេលដែលសាកសមបំផុតសម្រាប់ការតាំងចិត្តសម្រាប់ឆ្នាំថ្មីមែនទេ?
Focus team
22/12/2020
សុខុមាលភាព
ព័ត៌មានដើម្បីជួយលោកអ្នក និងក្រុមគ្រួសារអ្នកក្នុងការរស់នៅប្រចាំថ្ងៃដោយសុភមង្គល និងសុខភាពល្អ
Coronavirus (COVID‑19)
អាចហៅផងដែរថា អ៊ិនកូវី ២០១៩ ឬវីរុសកូរ៉ូណាថ្មី ២០១៩
ពាក្យថា “មេរោគកូរ៉ូណា” ផ្សំឡើងមកពីពាក្យ “មេរោគ” និង “កូរ៉ូណា” ដែលជាភាសាឡាតាំងមានន័យថា “កម្រងផ្កា ឬមកុដ”។ គេអាចកំណត់លក្ខណ:សម្គាល់របស់មេរោគនេះបានតាមរយ:បន្លាស្រួចៗព័ទ្ធជុំវិញនៅលើផ្ទៃខាងក្រៅរបស់វា ហើយមេរោគនេះស្ថិតនៅក្នុងក្រុមគ្រួសារមេរោគដ៏ធំមួយដែលអាចបង្កជំងឺដល់មនុស្ស និងសត្វបាន។ មេរោគមួយចំនួននៃគ្រួសារមេរោគកូរ៉ូណា អាចបង្កឱ្យមនុស្សមានរោគផ្លូវដង្ហើមពីជំងឺផ្ដាសាយធម្មតារហូតដល់ជំងឺធ្ងន់ធ្ងរជាច្រើនទៀត ដូចជាជំងឺរោគសញ្ញាផ្លូវដង្ហើមម៊ឺស (MERS) និងជំងឺរោគសញ្ញាផ្លូវដង្ហើមសារ (SARS)។
មេរោគដែលគេរកឃើញថ្មីបំផុតមួយនៅក្នុងគ្រួសារមេរោគកូរ៉ូណា គឺត្រូវបានគេដឹងថាបង្កឱ្យមានជំងឺកូវីដ១៩ ដែលជាជំងឺមួយប៉ះពាល់ដល់សួត និងផ្លូវដង្ហើមរបស់មនុស្ស។ មេរោគនេះអាចរីករាលដាលជាចម្បងតាមរយៈតំណក់ទឹកមាត់ នៅពេលអ្នកដែលឆ្លងជំងឺនិយាយ ក្អក ឬកណ្ដាស់។
ការឆ្លងមេរោគកូរ៉ូណាភាគច្រើននឹងអាចបង្កទៅជាជំងឺផ្លូវដង្ហើមដែលមានលក្ខណ:ស្រាល និងមធ្យម ហើយអាចជាសះស្បើយឡើងវិញដោយមិនចាំបាច់ត្រូវការទទួលការព្យាបាលពិសេសពីមន្ទីរពេទ្យឡើយ។ រោគសញ្ញាទូទៅនៃជំងឺកូវីដ១៩ គឺគ្រុនក្តៅ ក្អកស្ងួត និងអស់កម្លាំង។ អ្នកជំងឺខ្លះក៏អាចមានអាការៈឈឺចុកចាប់រាងកាយ តឹងច្រមុះ ឈឺបំពង់ក ឬរាកផងដែរ។ រោគសញ្ញាទាំងនេះភាគច្រើនមានលក្ខណ:ស្រាល ហើយលេចចេញបន្តិចម្តងៗ។ មនុស្សខ្លះទៀតដែលឆ្លងមេរោគនេះ លេចចេញតែរោគសញ្ញាស្រាលប៉ុណ្ណោះ។
- មនុស្សភាគច្រើន (ប្រហែល ៨០%) បានជាសះស្បើយពីជំងឺនេះដោយពុំចាំបាច់ទទួលការព្យាបាលនៅមន្ទីរពេទ្យ
- មនុស្សម្នាក់ក្នុងចំណោមមនុស្ស ៥នាក់ដែលបានឆ្លងជំងឺកូវីដ១៩ អាចវិវឌ្ឍទៅជាអាការៈធ្ងន់ធ្ងរ ហើយពិបាកដកដង្ហើម
- មនុស្សវ័យចំណាស់ និងអ្នកដែលកំពុងមានជំងឺមួយចំនួនដូចជាជំងឺលើសឈាម បញ្ហាបេះដូង និងសួត ជំងឺទឹកនោមផ្អែម ឬជំងឺមហារីក គឺមានហានិភ័យខ្ពស់ក្នុងការវិវឌ្ឍទៅជាអាការ:ធ្ងន់ធ្ងរក្រោយពីការឆ្លងជំងឺកូវីដ១៩
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ បុគ្គលគ្រប់រូបសុទ្ធតែអាចធ្លាក់ខ្លួនឈឺធ្ងន់ដោយសារការឆ្លងជំងឺកូវីដ១៩ ជាពិសេសទៅទៀតនោះ សូម្បីតែអ្នកដែលមានរោគសញ្ញាស្រាលក៏អាចចម្លងមេរោគនេះទៅអ្នកដទៃបានយ៉ាងរហ័សផងដែរ។ ដូច្នេះ មនុស្សគ្រប់វ័យទាំងអស់ដែលមានអាការ:គ្រុនក្តៅ ក្អក និងពិបាកដកដង្ហើម គួរតែស្វែងរកការធ្វើតេស្ដ និងការព្យាបាលជាបន្ទាន់។
ដូចគ្នាទៅនឹងជំងឺផ្លូវដង្ហើមផ្សេងៗដូចជាជំងឺផ្ដាសាយធំ ឬផ្ដាសាយទូទៅ ការចាត់វិធានការទៅលើសុខុមាលភាពសាធារណៈពិតជាមានសារសំខាន់ណាស់ក្នុងការបន្ថយការរីករាលដាលនៃជំងឺកូវីដ១៩ ហើយវិធានការទាំងនេះរួមមាន៖
- ត្រូវនៅផ្ទះប្រសិនបើឈឺ
- ពាក់ម៉ាស់ដើម្បីការពារខ្លួនអ្នក និងអ្នកដទៃ
- គ្របមាត់ និងច្រមុះរបស់អ្នកជាមួយនឹងក្រដាសជូតមាត់ ឬបែរមុខចេញនៅពេលក្អក ឬកណ្ដាស់ រួចបោះចោលក្រដាសជូតមាត់ដែលប្រើរួចក្នុងធុងសំរាម
- លាងដៃឱ្យបានញឹកញាប់ជាមួយសាប៊ូ និងទឹក
- សម្អាតផ្ទៃ និងវត្ថុដែលប៉ះពាល់ញឹកញាប់
- រក្សាចម្ងាយយ៉ាងហោចណាស់ ២-៤ម៉ែត្រពីអ្នកដទៃ
រហូតមកដល់ពេលនេះ យើងពុំទាន់មានវ៉ាក់សាំងការពារ ហើយក៏ពុំមានថ្នាំព្យាបាលមេរោគនេះឱ្យជាសះស្បើយនៅឡើយនោះទេ។ អ្នកឆ្លងដែលមានអាការៈស្រាល គឺអាចសម្រាកព្យាបាលដោយខ្លួនឯងនៅផ្ទះបាន ហើយចំណែកឯអ្នកឆ្លងដែលមានអាការៈធ្ងន់ធ្ងរ ត្រូវសម្រាកព្យាបាលនៅមន្ទីរពេទ្យដើម្បីទទួលការថែទាំ និងការសង្គ្រោះជីវិតចាំបាច់រហូតដល់អាចជាសះស្បើយឡើងវិញ។ អ្នកជំងឺដែលមានអាការៈធ្ងន់ធ្ងរភាគច្រើនអាចជាសះស្បើយ ដោយសារការយកចិត្តទុកដាក់ថែទាំចាំបាច់បែបនេះពីមន្ទីរពេទ្យ។
វ៉ាក់សាំងការពារ និងថ្នាំដែលមានសក្ដានុពលមួយចំនួនក្នុងការព្យាបាលជំងឺកូវីដ១៩ គឺកំពុងត្រូវបានគេធ្វើការស្រាវជ្រាវនៅឡើយ។ វ៉ាក់សាំង និងថ្នាំទាំងនោះកំពុងត្រូវបានគេសាកល្បងប្រើប្រាស់នៅបណ្តាប្រទេសជាច្រើន ហើយអង្គការពិភពលោកមួយចំនួនដូចជាអង្គការសុខភាពពិភពលោក ក៏កំពុងសម្របសម្រួលកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងដល់ការបង្កើតវ៉ាក់សាំង និងថ្នាំព្យាបាលជំងឺកូវីដ១៩ នេះផងដែរ៕
មេរៀន៧យ៉ាងដែល Focus ទទួលបានក្នុងឆ្នាំ២០២០
រំឮកឡើងវិញ តើយើងបានរៀនអ្វីខ្លះពីឆ្នាំ ២០២០?
Focus team
22/12/2020
ស្ពានឥន្ទធនូក្រុងកំពត៖ ដង្ហើមរបស់ខេត្តកំពត
អ្នកប្រហែលជាធ្លាប់ធ្វើដំណើរទៅខេត្តកំពតជាច្រើនដងរួចមកហើយ។ ហើយ អ្នកក៏ប្រហែលជាបានឃើញស្ពានមួយរាងដូចឥន្ធនូមួយ នៅខាងឆ្វេងដៃ ពេលជិះឆ្លងតាមស្ពានថ្មី ដើម្បីឆ្លងទៅត្រោយម្ខាងទៀតនៃក្រុងកំពតដែរ។ ធ្លាប់ដែលឆ្ងល់ទេថា ស្ពាននោះមានដើមកំណើត និង រឿងរ៉ាវដូចម្តេចខ្លះ?
Focus team
18/12/2020
Samanea ជួួយពង្រឹងអាជីវកម្ម នៅទីក្រុងយ៉ាងហ្គនក្នុងពេលគ្រាលំបាក
ជំងឺកូវីដ១៩ បានធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់អាជីវកម្មតូចៗជាច្រើននៅក្នុងប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា។ក្រុមហ៊ុន Samanea កំពុងជួយស្រោចស្រង់អាជីវកម្មទាំងនោះឱ្យមានដំណើរការឡើងវិញ។
Focus team
17/12/2020
ជង្រុកនៃវេបសាយក្នុងការស្វែងរកការងារនៅកម្ពុជា
ការស្វែងរកការងារធ្វើនៅក្នុងអំឡុងពេលនៃការផ្ទុះឡើងនៃជំងឺកូវីដ១៩នេះ អាចមានការលំបាកជាងពេលធម្មតា។ ប៉ុន្តែអ្នកនៅតែអាចស្វែងរកឱកាសការងារទាំងអស់នោះបាន ដោយគ្រាន់តែស្គាល់ពីវេបសាយការងារ ដែលអាចជួយអ្នករកឃើញការងារដែលអ្នកប្រាថ្នាបាន។
Focus team
15/12/2020
អ្វីទៅជា Podcasts?
ធ្លាប់តែលឺគ្នានិយាយលេង «វិទ្យុផ្សាយបានតែម្ដងៗ»។ តែឥឡូវនេះ អ្នកស្ដាប់សារឡើងវិញ ច្រើនដងច្រើនសារតាមចិត្តចង់នៅលើផតខាស់ Podcasts។
Povleakhena Nov
14/12/2020
តើគ្រួសារកាហ្វេនៅសៀមរាបជាកន្លែងអ្វីទៅ?
ការបើកទូលាយទទួលយកក្តីស្រឡាញ់ នៅលើទឹកដីបុរាណ។
Focus team
11/12/2020
យុទ្ធនាការ ១៦ ថ្ងៃដើម្បីបញ្ឈប់អំពើហិង្សាលើស្រ្តី
យុទ្ធនាការ ១៦ ថ្ងៃដើម្បីបញ្ឈប់អំពើហិង្សាលើស្រ្តី បានចប់នៅថ្ងៃនេះ។ ហេតុអ្វីបានកម្ពុជាចូលរួមក្នុងយុទ្ធនាការនេះ?
Focus team
10/12/2020
ហេតុអ្វីមនុស្សគួរមានគោលដៅ និងក្តីស្រមៃ?
“តាំងពីយូរមកហើយ គ្រួសារខ្ញុំ មិត្តភ័ក្ដិខ្ញុំ អ្នកស្គាល់ខ្ញុំគិតថា អ្នករៀនទេសចរណ៍ ពេលរៀនចប់ទៅ រត់ម៉ូតូ ឬបើកតុកតុក ដុបបារាំង ហើយធ្វើជាអ្នកមគ្គុទ្ទេសក៍ទេសចរណ៍ ។ តាមពិតទៅ សម្រាប់វិស័យនេះ គឺទូលំទូលាយណាស់ អាចជារូបភាពផ្សេងៗ ទាំងការបង្កើតគេហទំព័រ ការចែករំលែកព័ត៌មាន និងការធ្វើអាជីវកម្មជាដើម។”
Focus team
09/12/2020
បទវិចារណកថា៖ ផលិតផលអនាម័យស្រី្ត គួរណាស់មានការបន្ធូរបន្ថយពន្ធ
ថ្វីបើវដ្តរដូវត្រូវបានទទួលស្គាល់និងចាត់ទុកថា ជារឿងធម្មជាតិមួយរបស់ស្រ្តីភេទ ប៉ុន្តែមិនមែនស្ត្រីគ្រប់រូប សុទ្ធតែមានលទ្ធភាពចំណាយលុយលើផលិតផលអនាម័យនោះទេ។
Focus team
08/12/2020
ពែងរដូវ៖ ការយល់ច្រឡំមួយចំនួនដែលអ្នកគួរដឹង
តើអ្វីទៅជាពែងរដូវ? តើអ្នកគួរដឹងអ្វីខ្លះ មុនពេលចាប់ផ្តើមប្រើប្រាស់?
Focus team
07/12/2020
៥យ៉ាងគួរអនុវត្ត បើអ្នកតានតឹងនឿយហត់នឹងវិបត្តិជុំវិញខ្លួន
តើអ្នកមានអារម្មណ៍តានតឹង ធុញថប់ និងមិនដឹងថាគួរចាប់ផ្ដើមធ្វើអ្វីមុននោះទេ ដោយសារ ការប្រែប្រួលដោយស្ថានភាពដោយមិនមានភាពប្រាកដប្រជា នៅមជ្ឈដ្ឋានជុំវិញខ្លួនអ្នក នាពេលថ្មីៗនេះ?
Focus team
04/12/2020
